Menüye Dön
Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Uzmanı
Merhaba,
Sales Network ailesinin hazırladığı E-Bülten aracılığı ile Aralık ayında tekrar birlikteyiz. Kasım ayı içerisinde sağlık açısından pek çok önemli gün var. Bu önemli günlerden bir tanesi olan ‘’14 Kasım Dünya Diyabet Günü’’ ve şeker hastalığını konuşmak için bu ay Sağlık Bilimleri Üniversitesi İstanbul Bakırköy Dr. Sadi Konuk SUAM’den Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Meral Mert’i konuk ettik.
• Hoşgeldiniz. Bu sağlık köşesinde Sales Network ailesi ile bir araya gelmeyi kabul ettiğiniz için teşekkür ederim.
Bu bilgilendirici platormda olmama imkân sağladığınız için ben sizlere teşekkür ediyorum.
• 14 Kasım Dünya Diyabet Günü. Neden bu gün seçildi?
Aslında sağlıkta tüm önemli günlerin amacı, o hastalıkla ilgili bir farkındalık oluşturmaktır. Şeker hastalığı da yıllar içerisinde giderek artan hastalıklardan bir tanesi. Hem Dünya Sağlık Örgütü hem de Dünya Diyabet Federasyonu’nun 14 Kasım’ı seçmesinin nedeni tarihteki bir kişi ve olaya atıf yapmak aslında. Bu da 14 Kasım tarihi 1921 yılında insülini bulan Frederick Banting’in doğum günü olması. Bu önemli buluşu nedeniyle Frederick Banting’e 32 yaşında Nobel ödülü verilmiş olup, kendisi günümüzde hala Fizyoloji/Tıp alanında Nobel ödüllü en genç kişi olmaya devam ediyor.
• Şeker hastalığı neden oluyor ve ülkemizde kaç şeker hastalığı tanısı almış kişi var?
Şeker hastalığının nedeni vücudumuzda glukoz metabolizmasında etkili olan insülinin kısmi /tam eksikliği veya insülin mevcudiyetinde dahi insüline olan direnç. Sonuçta insülin eksikliği veya insüline direnç tüm vücut sistemini etkileyen kan şekeri yüksekliği-hiperglisemi ile sonuçlanıyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu ve Türkiye Diyabet Vakfı işbirliği ile geçtiğimiz haftalarda gerçekleştirilen Diyabet Parlamentosu’nda yaklaşık 12 milyon diyabet tanılı hasta olduğu belirtildi.
• Şeker hastalığının farklı tipleri var mı; hangi şikâyetler bizi şeker hastalığı açısından uyarmalı?
En sık kullandığımız ayırım; insülin eksikliğinin veya yokluğunun yol açtığı tip I diyabet, insülin direnci nedeniyle oluşan tip 2 diyabet, hamilelikte gelişen diyabet ve diğer türler. Diyabet tüm sistemleri etkileyebilen ve tüm sistemlerde bulgu verebilen bir hastalık. Ancak en sık gördüğümüz şikâyetler ağız kuruluğu, çok su içme, sık idrara çıkma, gece idrara çıkma ve halsizlik oluyor. Ama diğer vücut sistemleri de etkilendikçe sık enfeksiyon geçirme, görme bulguları, cilt bulguları vb. gibi şikayetler de kliniğe ekleniyor.
• Şeker hastalığı ne gibi sorunlara yol açıyor?
Şeker hastalığı hem kısa vadede hem uzun vadede pek çok önemli klinik durumlara neden oluyor. Kısa vadede kan şekerinin aşırı yükselmesi (diyabetik ketoasidoz, nonketotik koma vb.) veya düşmesi (hipoglisemi) ile kişiyi komaya dahi sokabilen ve hayatını tehdit eden durumlara yol açabiliyor. Uzun vadede kalp ve damar hastalıkları (göğüs ağrısı, kalp krizi, kalp dışı damarlarda tıkanıklık vb.) için en önemli risk faktörlerinden bir tanesi. Kalp ve damar hastalıklarının dışında böbrek hastalıklarına (diyaliz ihtiyacı oluşturabilecek böbrek yetersizliği vb.) , göz hastalıklarına (görme kaybı vb. ) ve sinir sistemini sorunlarına (duyu kusuru vb.) neden olabilir. Özellikle duyu kusuru ve enfeksiyonlara yatkınlık, ayakta geçmeyen yaralar ve enfeksiyonlara neden olabilir. Bu da o ayağın kesilmesine neden olabilir. Daha önce de belirttiğimiz gibi şeker hastalığı tüm vücut sistemlerini tutabilir ve tüm vücut bölgelerinde bulgu verebilir.
• Bu anlattıklarınızdan bireyler için çok önemli sonuçlarının olduğunu anlıyoruz. Bizim şeker hastalığından korunmak için yapabileceğimiz önlemler nelerdir? Şeker hastalarının dikkat etmesi gereken noktalardan da bahseder misiniz?
Diyabet gelişimini engellemek için en temel önlemler kilo kontrolünü sağlamak, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve sigara alkol kullanımının bırakılması olarak özetlenebilir. Yukarıda belirttiğimiz semptomlardan birisi varsa okuyucuların doktora başvurarak tahlillerini yaptırmasını öneririz. Olumsuz sonuçları oluşmadan şeker hastalığının erken tanı ve tedavisi önemli başlıklardan.
Şeker hastalarında şeker hastalığının tipine göre insülin veya antidiyabetik ilaçlarını düzenli kullanmalarını, şeker seviyelerini bozacak beslenme türlerinden kaçınmalarını, düzenli doktor başvuruları ile şeker seviyeleri ölçümleri/diğer tetkiklerini yaptırmalarını ve kilo kontrolü ile birlikte tansiyon kontrollerini yaptırmalarıdır. Ayrıca şeker hastalığı olan kişilerde ayak bakımı özellikli noktalardan olup ayak yaralanması ve yara açılmasını engellemek (çorap seçimi, çıplak ayakla gezmemek, tırnak bakımı vb.) önemli noktalardır. Diğer sistemleri ilgilendiren sorunlar durumunda birden çok uzmanlık alanının tedaviye katılımı gerekebilecektir.
• Son olarak bizlerle paylaşmak istediğiniz bir mesaj var mı?
Şeker hastalığı sessiz ve sık bir kronik hastalıktır. Hem şeker hastaları için ciddi sorunlara yol açmakta, hem de sosyal ve ekonomik sonuçlara neden olabilmektedir. Tüm kronik hastalıklarda olduğu gibi toplumun tüm kesimlerinin bu hastalığın farkında olması korunmada ve hastalığın kontrolünde önemli bir durumdur.
Ocak ayı E-Bülteninde farklı bir konu ve konukla yine görüşmek üzere.
