Bir online yemek sipariş platformu ilgili kurum tarafından 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4. ve 6. maddelerinin ihlal edilip edilmediğinin tespitine ilişkin yürütülen soruşturma neticesinde, toplanan tüm bilgi ve belgelerle birlikte Soruşturma Raporu, yazılı ve sözlü savunmalar değerlendirilerek 9 Haziran 2016 tarihinde gerçekleşen Rekabet Kurulu toplantısında oy birliğiyle 16-20/347-156 sayılı nihai kararlar verilmiştir. Buna göre;
- Adı geçen kurumun online yemek siparişi-servisi platform hizmetleri pazarında hakim durumda olduğuna,
- İlgili kurumun, “En Çok Kayrılan Müşteri Şartı” (MFC) uygulamaları ile rakip platformlarda daha iyi veya farklı koşullar (fiyat, indirim, promosyon, menü içeriği, ödeme şekli, gönderim bölgesi ve limiti gibi) sunmasını önlemesinin ilgili pazarda dışlayıcı etkiler doğurduğu, bu nedenle anılan teşebbüsün söz konusu uygulamalarının 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 6. maddesi kapsamında kötüye kullanma teşkil ettiğine,
- 4054 sayılı Kanun’un 16. maddesinin 3. fıkrası ve “Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar ile Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Halinde Verilecek Para Cezalarına İlişkin Yönetmelik’in 5. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi, 2. fıkrası hükümleri uyarınca 2015 mali yılı sonunda oluşan ve Kurul tarafından belirlenen yıllık gayri safi geliri üzerinden, ilgili kuruma 427.977,70 TL idari para cezası verilmesine,
- İlgili kurumun, indirimlerin maliyetine kimin katlandığından bağımsız olarak, rakip platformlarda daha iyi veya farklı koşullar sunmasını engelleyen her türlü MFC uygulamasına son vermesi gerektiğine, bunun yan sıra restoranların diğer online yemek servis platformlarında daha iyi veya daha farklı koşullar sunabileceği ve bu koşulları adı geçen kuruma yansıtmak zorunda olmadığının altı çizilerek ilgili kurumun restoranlarla olan sözleşmelerini yeniden düzenlemesine ve bunun gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 120 gün içinde Kurum’a tevsik edilmesine,
- İlgili kurumun rakip platformların tanıtımlarını engellediği, rakip platformlarla çalışmamaları karşılığında restoranlara promosyon sağladığı ve Joker uygulamasının 4054 sayılı Kanun’a aykırı olduğu iddialarının reddine karar verilmiş olup Ankara İdare Mahkemeleri’nde yargı yolu açık bırakılmıştır.
Rekabet Kurulu, en çok kayırılan müşteri şartı uygulamalarının rekabet ihlali doğurabileceği hususunu 9 Haziran 2016 tarihinde gerçekleşen toplantısında, yukarıda belirtilen maddeler kapsamında kabul etmiştir. Rekabet Kurulu bu kararı verirken restoranların yalnızca bir platforma bağımlı hale gelmesinin ve rakip platformların pazara girişinin engellenmesinin önüne geçmeyi amaçlamıştır.
İlgili kurumun MFN uygulamalarıyla rakip yemek satış platformlarında daha iyi veya farklı özellikler sunulmasını önleyici etki yaratması sebebiyle ilgili pazarda dışlayıcı etki sahibi olmasından dolayı 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun’un 6. maddesi çerçevesinde hakim durumu kötüye kullandığı tespit edilerek hakkında idari para cezası yaptırımı uygulanmıştır.
Rekabet Kurulu’nun vermiş olduğu bu karar, dünya çapında uygulaması bulunan MFCC (Most Favored Customer Clause) yani “En Çok Kayırılan Müşteri Şartı”nın Rekabet Hukuku tarafından ilk kez rekabet hukuku ihlali olarak kabul edildiği bir karar olması nedeniyle dikkatleri üzerine çekmektedir. MFN uygulamasının son verilmesine yönelik olan Rekabet Kurulu kararı, ilgili pazarlardaki rekabetin tekelleşmesini önleyici özelliğe sahip olması açısından önem arz etmektedir.
Rekabet Kurulu tarafından yapılan soruşturma sonucunda verilen kararda, MFN şartlarının ilgili kurum haricindeki rakip platformlara daha avantajlı teklifler verilmesini engellediğini ve rakipler bakımından dışlayıcı olan bu uygulamanın rekabeti kısıtlayıcı olduğu belirtilmiştir. Bu nedenle, yapılan soruşturma neticesinde MFN hükümleri sözleşmelerden çıkartılarak rekabet etme ortamında, rekabetçi olmayan uygulamalarla oluşabilecek tekelleşmenin önüne geçilmiştir.
MFN uygulamalarının devam etmesi halinde Rekabet Hukuku hükümlerinin kötüye kullanılabileceği anlaşıldığından, ilgili kurum dışındaki online platformların da bu minvalde sorunlarla karşılaşabilme ihtimali mevcuttur. Bu bağlamda soruşturmaya konu olan kurum hakkında verilen kararın, oluşabilecek diğer uyuşmazlıklar açısından yol gösterici olacağı açıktır.
Av. Nedim Korhan Şengün & Av. M. Tuğçe Demirat